เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (Endometriosis) : อาการ สาเหตุ การรักษา

เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่คืออะไร 

เยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่ (Endometriosis) คือความผิดปกติของเนื้อเยื่อคล้ายกับเนื้อเยื่อที่สร้างเยื่อบุมดลูกเติบโตนอกโพรงมดลูก เยื่อบุมดลูกของคุณเรียกว่าเยื่อบุโพรงมดลูก

เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่เกิดขึ้นเมื่อเนื้อเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญเติบโตบริเวณรังไข่ ลำไส้และเนื้อเยื่อที่อยู่ในกระดูกเชิงกรานของคุณ เป็นเรื่องผิดปกติที่เนื้อเยื่อบุโพรงมดลูกจะแพร่กระจายออกไปนอกอุ้งเชิงกราน   

การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในรอบเดือนส่งผลต่อเนื้อเยื่อบุโพรงมดลูกที่เจริญเติบโตผิดตำแหน่ง ทำให้บริเวณนั้นอักเสบและเจ็บปวด ซึ่งหมายความว่าเนื้อเยื่อจะเติบโตหนาขึ้น และไม่สามารถสลายกลายเป็นประจำเดือนได้หมดและติดสะสมอยู่ในกระดูกเชิงกราน

การที่มีเนื้อเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ก่อให้เกิดอาการ ดังนี้:

• ระคายเคือง 
• แผลเป็น
• การยึดเกาะของเนื้อเยื่อที่ยึดอวัยวะในอุ้งเชิงกรานเข้าด้วยกัน
• ปวดประจำเดือน
• มีลูกยาก

อาการของเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ 

อาการของโรคเยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่นั้นแตกต่างกันออกไป ผู้หญิงบางคนมีอาการเล็กน้อย แต่บางคนอาจมีอาการปานกลางถึงรุนแรง ความรุนแรงของอาการปวดไม่ได้บ่งบอกถึงระดับหรือระยะของอาการ  

อาการปวดท้องน้อยและปวดอุ้งเชิงกรานเป็นอาการที่พบบ่อยที่สุดของโรคเยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่ และอาจจะมีอาการต่อไปนี้เกิดร่วมด้วย:

• ปวดประจำเดือน
• ปวดท้องน้อยก่อนและระหว่างมีประจำเดือน
• อาการปวดหนึ่งหรือสองสัปดาห์ในช่วงมีประจำเดือน
• ประจำเดือนมามากผิดปกติ
• ภาวะมีบุตรยาก
• เจ็บปวดหลังการมีเพศสัมพันธ์
• การเคลื่อนไหวของลำไส้ผิดปกติทำให้รู้สึกไม่สบายตัว
• อาการปวดหลังส่วนล่างที่เกิดระหว่างการมีประจำเดือน

แต่ในบางคนเมื่อเป็นโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่นั้นอาจจะไม่มีอาการแสดงก็เป็นได้ ดังนั้นเพื่อสุขภาพที่ดีจึงจำเป็นต้องเข้ารับการตรวจทางนรีเวชอย่างสม่ำเสมอ  เพื่อตรวจความผิดปกติภายในของร่างกายและจะได้แก้ไขได้ทันเวลา

การรักษาโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ 

เมื่อเกิดภาวะเนื้อเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ภาวะนี้ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้แต่สามารถจัดการกับอาการได้ หากอาการไม่รุนแรงมากนักอาจจะไม่จำเป็นต้องเข้ารับการรักษา ในกรณีที่รุนแรงและแพทย์ต้องทำการรักษาแพทย์จะใช้วิธีดังนี้เข้ามาช่วย 

การผ่าตัด

หากการรักษาอื่น ๆ ไม่ได้ผล แพทย์อาจแนะนำให้คนไข้ผ่าตัด จะทำต่อเมื่อผู้ป่วยมีอาการปวดท้องอย่างรุนแรง หรือไม่สามารถมีลูกได้ด่วยสาเหตุนี้ แต่หลังผ่าตัดแล้วผู้ป่วยอาจจะกลับมาเป็นโรคนี้ได้อีก 

การใช้ยาแก้ปวด

หากมีอาการปวด ผู้ป่วยสามารถใช้ยาบรรเทาอาการปวดที่ซื้อได้ตามร้านขายยาเพื่อแก้ปวด

การบำบัดด้วยฮอร์โมน

บางครั้งการทานฮอร์โมนเสริมสามารถบรรเทาอาการปวดและหยุดการลุกลามของเยื่อบุโพรงมดลูกได้ การบำบัดด้วยฮอร์โมนช่วยให้ร่างกายของคุณควบคุมการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนที่ก่อให้เกิดการเจริญเติบโตของเนื้อเยื่อบุโพรงมดลูก

ฮอร์โมนคุมกำเนิด

ฮอร์โมนคุมกำเนิดช่วยลดภาวะเจริญพันธุ์โดยป้องกันการเจริญเติบโตและการสะสมของเนื้อเยื่อบุโพรงมดลูกในแต่ละเดือน ยาคุมกำเนิด และห่วงคุมกำเนิกสามารถลด ความเจ็บปวดในของอาการเนื้อเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ได้

การฉีด medroxyprogesterone (Depo-Provera) ยังมีประสิทธิภาพในการหยุดการมีประจำเดือน หยุดการเจริญเติบโตของเยื่อบุโพรงมดลูก บรรเทาอาการปวดและอาการอื่น ๆ  

สาเหตุของโรคเนื้อเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่

ในระหว่างรอบเดือนปกติร่างกายของคุณจะหลั่งเยื่อบุมดลูก วิธีนี้ช่วยให้เลือดประจำเดือนไหลออกจากมดลูกผ่านทางช่องเล็ก ๆ ในปากมดลูกและไหลออกทางช่องคลอด

แต่สาเหตุที่แท้จริงของเนื้อเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่นั้นยังไม่มีคำตอบที่แน่ชัด แต่มีหลายทฤษฎีเกี่ยวกับสาเหตุ 

หนึ่งในทฤษฎี คือเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ เกิดขึ้นเนื่องเลือดประจำเดือนไหลย้อนผ่านท่อนำไข่เข้าไปในช่องเชิงกรานแทนที่จะออกจากร่างกายทางช่องคลอด

อีกทฤษฎีหนึ่งคือฮอร์โมนเปลี่ยนเซลล์ภายนอกมดลูกให้กลายเป็นเซลล์ที่คล้ายกับเซลล์ที่อยู่ภายในมดลูกซึ่งเรียกว่าเซลล์เยื่อบุโพรงมดลูก

อีกทฤษฎีหนึ่งคือเซลล์เยื่อบุโพรงมดลูกถูกลำเลียงออกจากมดลูกผ่านระบบน้ำเหลือง นอกจากนี้ยังมีอีกทฤษฎีที่อ้างว่าเป็นเพราะระบบภูมิคุ้มกันที่ผิดปกติซึ่งไม่ได้ทำลายเซลล์เยื่อบุโพรงมดลูกที่เจริญเติบโตผิดที่

นี่คือแหล่งที่มาของบทความของเรา

• https://www.nhs.uk/conditions/endometriosis/
• https://www.healthline.com/health/endometriosis
• https://www.womenshealth.gov/a-z-topics/endometriosis
• https://www.webmd.com/women/endometriosis/ss/slideshow-endometriosis-overview

เนื้อหาและรีวิวมาจากผู้เชี่ยวชาญ โดย Bupa team