ลิ้นเป็นฝ้า (White Tongue) : อาการ สาเหตุ การรักษา
ลิ้นเป็นฝ้า (White Tongue) คือ การมีสีขาวบนลิ้นของคุณ ทั้งลิ้นของคุณอาจเป็นสีขาวหรือเป็นแค่บางจุดเท่านั้น สิ่งนี้อาจดูน่ากลัวเมื่อส่องกระจก แต่มันไม่ได้สร้างอันตรายใดๆ
ลิ้นเป็นฝ้าขาวไม่ใช่ความผิดปกติที่น่ากังวลใจ แต่ก็สามารถเป็นสัญญาณบ่งบอกการติดเชื้อ และระยะเริ่มแรกของโรคมะเร็งได้ หากฝ้าบนลิ้นไม่หายไปภายใน 2-3 สัปดาห์ ควรรีบพบแพทย์
ลิ้นเป็นฝ้าเกิดจากอะไร?
ลิ้นเป็นฝ้าขาวเป็นผลมาจากเรื่องความสะอาดในช่องปาก รวมทั้งสามารถเกิดได้เมื่อลิ้นได้รับการกระแทกจนทำให้เกิดอาการอักเสบและบวม
แบคทีเรีย เชื้อรา สิ่งสกปรก อาหารและเซลล์ที่ตายแล้วจะติดอยู่ในซอกเซลล์เล็กๆ บนลิ้น เศษของสิ่งต่างๆ เหล่านี้จะทำให้ลิ้นของคุณเกิดเป็นฝ้าขาวได้
นี่คือสาเหตุที่ทำให้เกิดฝ้าขาวที่ลิ้น:
- การแปรงฟัน และการทำความสะอาดช่องปากไม่ดี
- ปากแห้ง
- หายใจทางปาก
- การสูญเสียน้ำ
- รับประทานอาหารอ่อนๆ
- การระคายเคือง เช่น จากคมฟัน หรือเครื่องมือทันตกรรม
- มีไข้
- สูบบุหรี่
- ดื่มแอลกอฮอล์
ปัจจัยที่เชื่อมโยงกับลิ้นเป็นฝ้า
ปัจจัยบางประการที่ทำให้เกิดลิ้นเป็นฝ้ามีดังนี้
ลิวโคพลาเคีย: ทำให้เกิดรอยฝ้าสีขาวที่ด้านในของแก้ม เหงือก และบางครั้งก็เกิดขึ้นที่ลิ้น การติดเชื้อ leukoplakia เกิดได้หากสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป ฝ้าสีขาวนี้ไม่เป็นอันตราย แต่บางครั้งอาจจะมีโอกาสพัฒนาไปเป็นมะเร็งช่องปากได้
ไลเคนพลานัสในช่องปาก: เป็นปัญหาเกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกันทำให้เกิดฝ้าขาวขึ้นในปาก และบนลิ้น รวมไปถึงอาจพบแผลที่เยื่อบุด้านในปากได้อีกด้วย
เชื้อราในช่องปาก: เกิดจากยีสต์ Candida ซึ่งพบส่วนมากในผู้ป่วยโรคเบาหวาน ผู้ที่ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอจากภาวะต่าง เช่น โรคเอดส์ ขาดธาตุเหล็ก หรือวิตามินบี หรือในผู้ที่สวมใส่ฟันปลอม
ซิฟิลิส: เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่สามารถทำให้เกิดแผลในปาก หากไม่ได้รับการรักษารอยสีขาวจากซิฟิลิสก็สามารถที่จะก่อตัวบนลิ้นของผู้ป่วยได้
สาเหตุอื่น ๆ ที่อาจจะก่อให้เกิดลิ้นเป็นฝ้าขาวมีดังนี้:
- โรคลิ้นลายแผนที่ ซึ่งโดยปกติลิ้นจะมีปุ่มเล็ก ๆ ในการรับรส หากปุ่มเหล่านี้เสียหายหรือหายไป อาจทำให้ลิ้นเป็นลายแต่ไม่ก่อให้เกิดอันตราย
- การใช้ยาบางประเภท เช่น ยาปฏิชีวนะอาจทำให้เกิดการติดเชื้อยีสต์ในปาก
- มะเร็งที่ปากหรือที่ลิ้น
วิธีรักษาลิ้นเป็นฝ้าขาว
ลิ้นเป็นฝ้าอาจไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษาเพราะอาการเหล่านี้มักจะหายไปได้เอง
ฝ้าสีขาวบนลิ้นสามารถกำจัดได้ด้วยการแปรงเบาๆ และขูดทั่วลิ้น การดื่มน้ำมาก ๆ ก็สามารถช่วยล้างแบคทีเรีย และเศษต่างๆออกจากปากได้
การรักษาโดยทั่วไปขึ้นกับสาเหตุที่ทำให้เกิดฝ้าขาวที่ลิ้น:
- Leukoplakia สามารถหายได้เอง แต่อย่างไรก็ตามคุณควรไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ การเลิกสูบบุหรี่และหยุดดื่มแอลกอฮอล์ช่วยให้ฝ้าหายไปได้
- ไลเคนพลานัสในช่องปากไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษา แต่หากอาการรุนแรง แพทย์จะฉีดสเตียรอยด์ หรือยาล้างปากที่ทำจากยาสเตียรอยด์ให้ผู้ป่วย
- เชื้อราในช่องปากรักษาได้ด้วยยาต้านเชื้อรา ยามีหลายรูปแบบ เช่น เจลหรือของเหลว หรือยาอม
- ซิฟิลิสรักษาได้ด้วยเพนิซิลลินเพียงครั้งเดียว ยาปฏิชีวนะนี้ฆ่าแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดซิฟิลิส
เมื่อไรที่ควรพบทันตแพทย์
อาการลิ้นเป็นฝ้าไม่จำเป็นต้องพบแพทย์ ยกเว้นว่าอาการนี้ไม่หายไปใน 2 สัปดาห์ ควรไปพบแพทย์ทันที และควรไปพบแพทย์หากมีอาการดังต่อไปนี้ร่วมด้วย
- เจ็บลิ้นหรือแสบร้อนที่ลิ้น
- มีแผลในช่องปาก
- พบปัญหาในการเคี้ยวหรือพูดคุย
- น้ำหนักลด หรือพบผื่นที่ผิวหนัง
การป้องกันลิ้นเป็นฝ้าขาว
การป้องกันลิ้นเป็นฝ้าขาวนั้นทำได้ยากมาก อย่างไรก็ตามเรามีคำแนะนำบางอย่างที่จะช่วยลดโอกาสการเกิดฝ้าที่ลิ้นได้ ด้วยสุขภาพช่องปากที่ดีดังนี้
- ใช้แปรงขนนุ่ม
- ใช้ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์
- แปรงฟันวันละ 2 ครั้ง
- ใช้น้ำยาบ้วนปากผสมฟลูออไรด์ทุกวัน
- ใช้ไหมขัดฟันอย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง
และนี่คือเคล็ดลับเล็กๆ น้อยๆ ที่จะทำให้ห่างไกลจากลิ้นเป็นฝ้าขาว
- พบทันตแพทย์ของคุณทุก ๆ 6 เดือน เพื่อตรวจสุขภาพช่องปาก
- หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ และลดการดื่มแอลกอฮอล์
- รับประทานอาหารที่หลากหลาย เน้นผักและผลไม้สด
นี่คือแหล่งที่มาของบทความของเรา