โรคมือเท้าปาก (Hand, Foot, and Mouth Disease) : อาการ สาเหตุ วิธีรักษา
โรคมือเท้าปากคืออะไร
โรคมือเท้าปาก (Hand, Foot, and Mouth Disease) เป็นโรคติดต่อร้ายแรง หลายคนตั้งข้อสงสัยว่าโรคมือเท้าปากเกิดจากอะไร โรคนี้เกิดจากการติด เชื้อไวรัส coxsackievirus ส่วนใหญ่ ไวรัสเหล่านี้สามารถแพร่กระจายจากคนสู่คนผ่านการสัมผัสโดยตรงกับมือ นอกจากนี้ยังสามารถถ่ายทอดผ่านการสัมผัสกับน้ำลาย อุจจาระหรือ การหายใจของผู้ติดเชื้อ มักพบในเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี แต่ถึงอย่างไรสามารถพบได้ในเด็กโต หรือผู้ใหญ่ได้เช่นกัน
โรคมือเท้าปากมีลักษณะเป็นแผลพุพอง หรือแผลใน และเมื่อเป็นแล้วสามารถแพร่เชื้อได้ให้คนทุกวัย แต่มักโดยทั่วไปมักจะมีอาการเล็กน้อยที่หายไปเองภายในไม่กี่วัน
สาเหตุของโรคมือเท้าปาก (HFMD)
โรคมือเท้าและปากเกิดจากการติดเชื้อ coxsackievirus ซึ่งส่วนใหญ่เป็น coxsackievirus A16 coxsackievirus เป็นกลุ่มไวรัสที่เรียกว่า enteroviruses ในบางกรณี enteroviruses ชนิดอื่นอาจทำให้เกิดโรคมือเท้าและปาก
ไวรัสสามารถแพร่กระจายจากคนสู่คนได้อย่างง่ายดาย โดยโรคมือเท้าปากระยะแพร่เชื้อจะเกิดขึ้นหลังจากได้รับเชื้อหนึ่งอาทิตย์ โดยที่หากไปสัมผัสกับเชื้อของผู้ที่เป็นผ่านทาง :
อาการของโรคมือเท้าปาก
อาการอาจจะแสดงออกมาภายใน หนึ่งอาทิตย์หลังจากได้รับเชื้อ โรคมือเท้าปากอาการเริ่มต้นจะเริ่มจากมาไข้ก่อน และตามด้วย :
- ปวดหัว
- มีไข้สูง
- เบื่ออาหาร
- ไอหรือเจ็บคอ
ลักษณะโรคมือเท้าเปื่อยภายนอก
- มีการบวมแดงในคอ มีตุ่มพอง
- ตามมือและเท้ามีผื่นแดง ตุ่มพอง
- มือปากเท้าเปื่อย
ใครที่มีความเสี่ยงเป็นโรคมือเท้าปากบ้าง
โดยทั่วไปแล้วโรคมือเท้าปากในเด็ก พบได้บ่อยมากกว่าในช่วงวัยอื่น ๆ หากเป็นวัยที่ต้องไปตามโรงเรียน ก็อาจจะพบการแพร่กระจายของไวรัสได้ง่ายขึ้น เมื่ออาการเกิดก็สามารถสังเกตผื่นคันในเด็กได้เบื้องต้นเด็กมักสร้างภูมิคุ้มกันให้กับโรคหลังจากได้รับเชื้อไวรัส โรคมือเท้าปากในผู้ใหญ่ก็พบได้หากระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
วิธีการรักษาโรคมือเท้าปาก (HFMD)
โดยทั่วไปแล้วโรคมือเท้าปากไม่มีวิธีการรักษาสำหรับตัวโรคโดยตรง แต่จะรักษาตามอาการที่เกิดขึ้น และการติดเชื้อจะหายได้เองภายใน 7-10 วัน แต่ถ้าหากไปพบแพทย์ แพทย์อาจจะทำการรักษาได้ดังนี้:
- ให้ยาบรรเทาการเจ็บคอ
- ยาแก้ปวดเช่น acetaminophen หรือ ibuprofen เพื่อบรรเทาอาการปวดหัว
- สั่งยาหรือยาทาเพื่อบรรเทาแผลพุพองและผื่น
นอกจากนี้ผู้ป่วยยังสามารถดูแลตัวเองได้ที่บ้านอย่างเคร่งครัดเพื่อให้อาการหายเร็วขึ้น
- หลีกเลี่ยงการดื่มของร้อน
- งดรับประทานของเย็น
- งดการดื่มโซดา หรือน้ำผลไม้ที่เป็นกรด
- งดรับประทานอาหารรสจัดและของเค็ม
การวินิจฉัยโรคมือเท้าปาก
แพทย์สามารถวินิจฉัยโรคมือเท้าและปากได้ง่ายๆโดยการตรวจร่างกาย ตรวจสอบในช่องปาก ดูลักษณะของแผลและผื่น และสอบถามอาการอื่น ๆ
แพทย์อาจทำการกวาดหาตัวอย่างในลำคอหรือเก็บตัวอย่างจากอุจจาระที่สามารถทดสอบหาไวรัสได้
การป้องกันโรคมือเท้าปาก
- รักษาสุขอนามัยล้างมือบ่อยๆ และก่อนรับประทานอาหารทุกครั้ง
- หลีกเลี่ยงการใช้ภาชนะ ถ้วย ช้อน แก้วน้ำ ร่วมกับผู้อื่น
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสหรืออยู่ใกล้ผู้ติดเชื้อ
- ทานอาหารปรุงสุก
- รักษาความสะอาดที่อยู่อาศัย
ลิงค์ด้านล่างนี้เป็นแหล่งข้อมูลของบทความของเรา
- http://www.mayoclinic.com/health/hand-foot-and-mouth-disease/DS00599
- https://kidshealth.org/en/parents/hfm.html
- https://www.msdmanuals.com/professional/infectious-diseases/enteroviruses/hand-foot-and-mouth-disease-hfmd
[ABTM id=1109]
