โรคลักปิดลักเปิด (Scurvy) : อาการ สาเหตุ การรักษา

โรคลักปิดลักเปิด (Scurvy) เกิดจากภาวะขาดแคลนวิตามินซีอย่างรุนเเรง  วิตามินซีหรือกรดแอสคอร์บิกเป็นสารอาหารที่สำคัญมีบทบาทสำคัญในกรเสริมสร้างการทำงานของอวัยวะต่างภายในร่างกายและบำรุงฟื้นฟูอวัยวะต่างๆที่สึกหรอซึ่งการทำงานของวิตามินซีมีดังต่อไปนี้ 
  • ช่วยเสริมสร้างคอลลาเจนและโปรตีนที่ช่วยทำให้เนื้อเยื่อเกี่ยวพันต่างๆภายในร่างแข็งเเรงและมั่นคง 
  • ช่วยส่งเสริมการทำงานของกระบวนการเผาผลาญโปรตีนและคอลเลสเตอรอล 
  • ช่วยดูดซึมธาตุเหล็ก
  • ส่งเสริมกระบวนการทำงานของสารต้านอนุมูลอิสระ
  • รักษาบาดแผล
  • ช่วยส่งเสริมการทำงานของสารสื่อประสาทอย่างเช่นโดพามีนและอิพิเนฟริน
อ่านบทความนี้เพื่อเรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับโรคลักปิกลักเปิด โรคลักปิดลักเปิด

อาการของลักปิดลักเปิดมีอะไรบ้าง?

วิตามินซีทำหน้าที่หลายอย่างในร่างกาย ดังนั้นถ้าหากร่างกายขาดแคลนวิตามินซีอาจทำให้มีอาการหลายอย่างเกิดขึ้น โดยปกติทั่วไปสัญญาณของโรคลักปิดลักเปิดมีอาการรุนเเรงขึ้นภายใน 4 สัปดาห์ ถ้าหากขาดแคลนวิตามินซีอย่างต่อเนื่อง อย่างไรก็โรคลักปิดลักเปิดใช้ระยะเวลา 3 ขึ้นไปจึงจะมีอาการของโรคแสดงออก

สัญญาณเตือนของโรคเบื้องต้น

โรคลักปิดลักเปิดมีสัญญาณเตือนของโรคเบื้องต้นดังต่อไปนี้ 
  • รู้สึกอ่อนล้าและหมดแรง 
  • รู้สึกเหนื่อยล้าอย่างไม่ทราบสาเหตุ
  • ความอยากอาหารลดลง 
  • รู้สึกหงุดหงิดเเละรำคาญ
  • เจ็บปวดที่ขา
  • มีไข้ต่ำ 

อาการของโรคที่เกิดขึ้นเมื่อผ่านไป 1 เดือน 

อาการทั่วไปของโรคลักปิดลักเปิดที่ไม่ได้รับการรักษาเมื่อเวลาผ่านไป 3 เดือน
  • โรคเลือดจางเป็นโรคนี้เกิดขึ้นเมื่อมีการขาดเเคลนเล็ดเลือดเเดงหรือฮีโมโกลบิน
  • โรคเหงือกอักเสบหรือมีเหงือกแดงรวมถึงเหงือกร่นที่ทำให้มีเลือดไหลออกจากเหงือกได้ง่าย
  • มีอาการเลือดไหลไม่หยุดหรือมีอาการเลือดออกที่ใต้ผิวหนัง
  •  รูขุมขนที่คางและบนหนังศีรษะกว้างขึ้นทำให้ผมร่วงง่าย
  • มีผิวหนังฟกช้ำสีเลือดคล้ำไปจนถึงสีดำโดยปกติมักเกิดขึ้นที่ขาหรือเท้า 
  • ฟันผุ
  • ข้อต่อบวมและกดเจ็บ
  • หายใจสั้น
  • เจ็บปวดที่หน้าอก
  • มีอาการตาเเดงและระคายเคืองรวมถึงมีเลือดออกที่บริเวณเนื้อเยื่อตาขาวหรือเส้นประสาทตา 
  • เกิดบาดแผลที่หายช้าและมีปัญหาเกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกันร่างกาย
  • อ่อนไหวต่อแสงแดด
  • มองเห็นภาพเบลอ
  • หงุดหงิดและรำคาญง่ายรวมถึงเกิดภาวะซึมเศร้า
  • เกิดเลือดออกตามทางเดินอาหาร 
  • มีอาการปวกหัว
หากปล่อยโรคลักปิดลักเปิดทิ้งไว้ไม่รักษาโรคนี้เป็นอันตรายต่อชีวิตได้

ภาวะแทรกซ้อนรุนเเรง

อาการและภาวะเเทรกซ้อนที่เกี่ยวข้องกับโรคลักปิดลักเปิดเรื้อรังเนื่องจากไม่ได้รับการรักษาได้แก่
  • ภาวะดีซ่านรุนเเรงที่ทำให้ผิวหนังเเละตาเป็นสีเหลือง
  • เกิดอาการเจ็บทั่วไป มีอาการบวมที่กดเจ็บ 
  •  มีอาการตกเลือดหรือเลือดไหลไม่หยุดเป็นภาวะโลหิตจางประเภทหนึ่งที่เกิดจากเม็ดเลือดแดงสลายตัว
  • มีไข้
  • สูญเสียฟัน
  • เกิดอาการเลือดตกใน
  • เกิดอาการบาดเจ็บในระบบประสาท โดยปกติมักเกิดขึ้นกับร่างกายส่วนล่างและมือ 
  • เกิดอาการชัก
  • อวัยวะภายในเกิดอาการล้มเหลว
  • เกิดอาการเพ้อเเละบ้าคลั่ง
  • เกิดอาการเจ็บป่วยขั้นรุนเเรง
  • เสียชีวิต

ปัจจัยเสี่ยงและสาเหตุ

ร่างกายของคนเราไม่สามารถสร้างวิตามินซีขึ้นมาได้เอง นั่นหมายความว่าเราจำเป็นต้องได้รับวิตามินซีจากอาหาร เครื่องดื่มหรืออาหารเสริม  คนส่วนใหญ่ที่ขาดแคลนวิตามินซีสามารถรับประทานวิตามินซีจากผักและผลไม้ทั่วไปได้โดยไม่จำเป็นต้องทางอาหารเพื่อสุขภาพแบบพิเศษ ข้อมูลจากการสำรวจของสถาบันสุขภาพพบว่าโรคลักปิดลักเปิดเกิดขึ้นกับคนทั่วโลก  ปัจจัยเสี่ยงที่เกิดจากภาวะขาดเเคลนสารอาหารได้แก่
  • โรคลักปิดลักเปิดมักเกิดขึ้นกับเด็กหรือผู้สูงอายุที่มีอายุมากกว่า 65 ปีขึ้นไป
  • การดื่มแอลกอฮอลเป็นประจำทุกวัน
  • ใช้ยาเสพติด
  • อาศัยอยู่เพียงลำพัง
  • การจำกัดเเละควบคุมอาหาร
  • มีรายได้น้อย ทำให้ขาดแคลนสารอาหาร 
  • เป็นคนไร้บ้านหรือผู้อพยพ 
  • อาศัยอยู่ในพื้นที่ที่มีผักและผลไม้สดอยู่อย่างจำกัด
  • โรคการกินที่ผิดปกติหรืออาการทางจิตที่ทำให้กลัวการทานอาหาร
  • โรคเกี่ยวกับระบบประสาท 
  • ความพิการ 
  • โรคที่มีการอักเสบของระบบทางเดินอาหาร (IBD) ได้แก่โรคลำไส้แปรปรวน (IBS) โรคโครห์นหรือโรคลำไส้อักเสบ
  • โรคเกี่ยวกับการย่อยอาหารเเละระบบเผาผลาญ
  • โรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกัน
  • อาศัยอยู่ในประเทศที่มีวัฒนาธรรมการกินอาหารที่มีส่วนประกอบของคาร์โบไฮเดรตเช่นขนมปัง พาสต้าและข้าวโพด 
  • โรคท้องเสียเรื้อรัง
  • ภาวะขาดน้ำ
  • การสูบบุหรี่
  • การทำเคมีบำบัดและการฉายแสงบำบัด
  • การฟอกเลือดและภาวะไตล้มเหลว

 การรักษาโรคลักปิดลักเปิด

แม้ว่าอาการของโรคลักปิดลักเปิดจะมีอาการที่รุนเเรงแต่วิธีการรักษาโรคลักปิดลักเปิดทำได้ง่ายและธรรมดา วิตามินซีสามารถหาได้ตามธรรมชาติ โดยส่วนใหญ่พบในผักและผลไม้ ซึ่งปกติมีการเติมวิตามินซีในน้ำผลไม้ ซีเรียลและอาหารต่างๆ ถ้าหากคุณสังเกตุพบอาการของโรคลักปิดลักเปิดที่ไม่รุนเเรง การทานอาหารที่มีส่วนประกอบของผักเเละผลไม้เป็นประจำสามารถช่วยรักษาอาการของโรคได้ การทานวิตามินซีเป็นอาหารเสริมสามารถหาทานได้ตามสะดวกเช่นวิตามินรวม ถ้าหากเปลี่ยนแปลงการทานอาหารเเล้วโรคลักปิดลักเปิดยังไม่ดีขึ้นควรไปปรึกษาเเพย์  สำหรับโรคลักปิดลักเปิดที่เรื้อรังและรุนเเรง แพทย์จะเเนะนำให้ทานอาหารเสริมวิตามินซีปริมาณสูงเป็นระยะเวลาหายสัปดาห์หรือหลายเดือน เนื่องจากยังไม่มียารักษาโรคลักปิดลักเปิดที่รุนเเรงโดยเฉพาะ 

บทสรุป

โรคลักปิดลักเปิดเกิดจากการขาดแคลนวิตามินซีอย่างรุนเเรงและเรื้อรัง โดยส่วนใหญ่
  • มีอาการไม่รุนเเรง
  • เกิดขึ้นกับผู้ที่ทานสารอาหารอย่างไม่สมดุล
  • สามารถรักษาได้ด้วยการทานวิตามินซีเป็นอาหารเสริมหรือเปลี่ยนแปลงการทานอาหาร
ถ้าหากปล่อยให้โรคลักปิดลักเปิดทิ้งไว้และไม่รักษาอาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพที่รุนแรงได้ ปัจจุบันยังไม่มียาที่ใช้รักษาโรคลักปิดลักเปิดโดยเฉพาะ แพทย์จะเเนะนำให้รับประทานวิตามินซีเป็นอาหารเสริม โดยคนส่วนใหญ่ต้องรับประทานวิตามินซีขนาด 75 และ 120 มิลลิกรัมเป็นประจำทุกวัน

โรคลักปิดลักเปิดที่เราควรรู้

1. ลักปิดลักเปิดเกิดจากการขาดวิตามินซี

ตามเส้นทางวิวัฒนาการของเรา มนุษย์สูญเสียความสามารถในการสังเคราะห์วิตามินซีภายในร่างกาย อาจเป็นเพราะมนุษย์ในยุคแรก ๆ กินเนื้อดิบ ผลไม้ และผักที่อุดมด้วยสารอาหารเป็นจำนวนมาก   การพัฒนาเชิงวิวัฒนาการนั้นหมายความว่ามนุษย์ต้องเติมวิตามินซีที่ได้รับอย่างต่อเนื่องผ่านอาหาร การไม่ได้รับวิตามินซีในปริมาณที่แนะนำต่อวัน ซึ่งก็คือ 75 มิลลิกรัมสำหรับผู้หญิงที่มีสุขภาพดี และ 90 มิลลิกรัมสำหรับผู้ชายที่มีสุขภาพดี  

2. วิตามินซีทำหน้าที่ทางชีวภาพที่จำเป็น รักษาโรคเลือดออกตามไรฟัน

คุณคงเคยได้ยินเกี่ยวกับวิตามินซีว่าเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ต่อสู้กับผลกระทบของวัย และอาจลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งบางชนิดและโรคหัวใจและหลอดเลือด วิตามินซีจำเป็นต่อการสังเคราะห์คอลลาเจนซึ่งเป็นเส้นใยในเนื้อเยื่อเกี่ยวพันระหว่างกระดูก กล้ามเนื้อ และเส้นเอ็น คอลลาเจนช่วยให้ข้อ ต่อและผิวหนังมีความยืดหยุ่นและส่งเสริมการสมานแผล วิตามินซียังช่วยให้ร่างกายดูดซึมสารอาหารที่จำเป็นอื่นๆ เช่น ธาตุเหล็กจากแหล่งพืช

3. อาการเลือดออกตามไรฟัน ได้แก่ เหงือกเป็นรูพรุนและฟันหลุด

หากไม่มีวิตามินซี เนื้อเยื่อเกี่ยวพันจะเริ่มขาดออกจากกัน ผู้ที่เป็นโรคเลือดออกตามไรฟันมีอาการเหงือกบวม ดำคล้ำ หรือมีเลือดออกและฟันหลุด ฟกช้ำง่ายและเกิดผื่นขึ้น แผลที่หายดีแล้วเปิดขึ้นอีกครั้ง และแม้แต่ขนที่มีรูปร่างเป็นเกลียว (ซึ่งเป็นผลมาจากเส้นเลือดฝอยในรูขุมขนแตก) ความง่วงซึม ซึมเศร้า และความเหนื่อยล้ามักมาพร้อมกับอาการทางร่างกาย โรคเลือดออกตามไรฟันระยะสุดท้ายยิ่งแย่ลง: ผู้ป่วยอาจมีอาการบวมที่ขาและข้อต่อที่เจ็บปวดมีเลือดออกเองมีไข้ และชักจนเสียชีวิตในที่สุด ปัจจุบันโรคเลือดออกตามไรฟันสามารถรักษาให้หายได้โดยง่ายด้วยการให้วิตามินซีเสริมแก่ผู้ป่วย แต่นั่นไม่ใช่กรณีเสมอไป

นี่คือแหล่งที่มาของบทความของเรา

  • https://www.nhs.uk/conditions/scurvy/
  • https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/healthyliving/scurvy
  • https://www.medicalnewstoday.com/articles/155758

เนื้อหาและรีวิวมาจากผู้เชี่ยวชาญ โดย Bupa team

แจ้งให้ทราบ
guest
0 ความคิดเห็น
การตอบรับแบบอินไลน์
ดูความคิดเห็นทั้งหมด