ไข้อีดำอีแดงคืออะไร
ไข้อีดำอีแดง (Scarlet Fever) หรือที่เรียกกันว่าสการ์ลาติน่าเป็นเชื้อที่เกิดมาจากการเริ่มต้นของผู้ป่วยที่มีคออักเสบ จะมีลักษณะอาการเป็นผื่นแดงตามร่างกาย ผู้ป่วยจะมักมีไข้สูงและมีอาการเจ็บคอร่วมด้วย และมีการติดเชื้อแบคทีเรียสเตรปโตคอคคัสกรุ๊ปเอ (Group A Streptococcus) ไข้อีดำอีแดง (Scarlet Fever) มักเกิดขึ้นกับเด็กอายุตั้งแต่ 5 ขวบ ถึง 15 ปี
สาเหตุของไข้อีดำอีแดง
ไข้อีดำอีแดงเกิดจากแบคทีเรียกลุ่ม A Streptococcus หรือแบคทีเรีย Streptococcus pyogenes ซึ่งเป็นแบคทีเรียที่สามารถมีชีวิตอยู่ในปากและจมูกของผู้ป่วยได้ แบคทีเรียเหล่านี้สามารถผลิตสารพิษหรือพิษที่ทำให้เกิดผื่นแดงตามร่างกาย
อาการของไข้อีดำอีแดง
ผื่นไข้อีดำอีแดง จะเกิดทั่วลำตัว ภายในเวลา 24-48 ชั่วโมงหลังการมีไข้ ลักษณะผื่นจะเป็นสีแดงมาก ผื่นมีสัมผัสที่หยาบ ผู้ป่วยจะมีหน้าแดงและปากซีด รวมถึงมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วยดังนี้
- ผู้ป่วยจะเริ่มมีไข้สูงเกิน 38 องศา
- มีอาการเจ็บคอ
- คลื่นไส้และอาเจียน
- ลิ้นเป็นสีแดงที่เรียกว่า (Strawberry Tongue)
- ลิ้นจะเป็นตะปุ่มตะป่ำและมีฝ้าขาวขึ้นในช่วงแรก
- ต่อมทอมซิลโตและอักเสบ
- ปวดศรีษะ
- หนาวสั่น
ไข้อีดำอีแดงสามารถติดต่อได้หรือไม่
ไข้อีดำอีแดงสามารถแพร่กระจายหรือติดต่อได้จากการสัมผัสเชื้อจากจมูก หรือคอ ผ่านละอองจากการไอหรือจาม ของผู้ป่วยที่เป็นอยู่ก่อนแล้ว บางครั้งอาจจะเกิดจากการใช้แก้วน้ำหรือช้อนร่วมกัน หรือการสัมผัสโดยน้ำมูก เสมหะ หรือน้ำลาย การติดเชื้อสามารถแพร่กระจายได้สองถึงห้าวันก่อนที่ผู้ป่วยจะมีอาการ
นอกจากนี้แบคทีเรียกลุ่ม A Streptococcus สามารถก่อให้เกิดโรคผิวหนังติดเชื้อที่เรียกกันว่าโรคเซลล์เนื้อเยื่ออักเสบ(Cellulitis)
การรักษาไข้อีดำอีแดง (Scarlet Fever)
ไข้อีดำอีแเดงสามารถรักษาได้ด้วยการให้ยาปฎิชีวนะ เพื่อจัดการกับเชื้อแบคทีเรีย แพทย์อาจจะสั่งจ่ายยา จำพวก:
- ibuprofen
- acetaminophen (Tylenol)
- cephalosporin
- amoxicillin
- clindamycin
- penicillin
การดูแลรักษาอาการอื่น ๆ ที่แพทย์แนะนำ
- ดื่มน้ำอุ่น ๆ
- รับประทานอาหารอ่อน ๆ
- ดื่มน้ำเยอะ ๆ
- อมยาอมแก้เจ็บคอ จากข้อมูลของ Mayo Clinic เด็กที่อายุมากกว่า 4 ขวบสามารถรับประทานได้
- งดสูบบุหรี่
- กลั้วคอด้วยน้ำเกลือ
การใช้ยาปฎิชีวนะนับว่าเป็นเรื่องที่จำเป็นเนื่องจาก แบคทีเรียชนิดนี้อาจจะส่งผลให้เป็นโรคไข้รูมาติก (Rheumatic fever) ได้
ปัจจุบันยังไม่มีวัคซีนเพื่อรักษาไข้อีดำอีแดง
โรคแทรกซ้อนที่อาจจะเกิดจากไข้อีดำอีแดง
โดยทั่วไปแล้วผื่นหรืออาการอื่น ๆ ของไข้อีดำอีแดงจะหายไปในเวลา 10 วันถึง 2 สัปดาห์หลังการได้รับยาปฏิชีวนะ แต่ทั้งนี้ไข้อีดำอีแดงสามารถทำให้เป็นเหตุของโรคแทรกซ้อนร้ายแรงได้:
- ไข้รูมาติค (rheumatic fever)
- ฝีในลำคอ
- ปอดบวม
- โรคไขข้อ
- โรคไต
ป้องกันการเกิดไข้อีดำอีแดง
การฝึกสุขอนามัยที่ดีเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันไข้อีดำอีแดง นี่คือเคล็ดลับการป้องกันบางประการที่ผู้ปกครองควรแนะนำบุตรหลาน :
- ปิดปากเมื่อไอหรือจามและล้างมือทุกครั้ง
- ไม่ใช้พาชนะอาหารร่วมกับผู้อื่น
- หมั่นล้างมือบ่อย ๆ
การวินิฉัยไข้อีดำอีแดง (Scarlet Fever)
แพทย์ขจะทำการตรวจร่างกายเพื่อตรวจหาอาการของไข้อีดำอีแดง แพทย์จะตรวจสภาพลิ้นคอและต่อมทอนซิลของผู้ป่วย และตรวจสอบลักษณะและพื้นผิวของผื่น หรืออาจจะเก็บตัวอย่างจากลำคอของผู้ป่วยเพื่อเก็บตัวอย่างเซลล์ในการทำการวิเคราะห์
ลิงค์ด้านล่างนี้เป็นแหล่งข้อมูลของบทความของเรา
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/scarlet-fever/symptoms-causes/syc-20377406
- https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/infections-and-poisoning/scarlet-fever
- https://www.cdc.gov/groupastrep/diseases-hcp/scarlet-fever.html
[ABTM id=1109]
