โรคกระดูกพรุน (Osteoporosis) : อาการ สาเหตุ วิธีการรักษา

โรคกระดูกพรุนคือ

โรคกระดูกพรุน (Osteoporosis) คือ เป็นภาวะที่มีผลต่อกระดูก โดยปกติด้านในของกระดูกที่แข็งแรงจะมีช่องว่างเล็ก ๆ เหมือนรังผึ้ง โรคกระดูกพรุนจะเพิ่มขนาดของช่องว่างเหล่านี้ทำให้กระดูกสูญเสียความแข็งแรง และความหนาแน่น ทำให้กระดูกอ่อนแอลง

สถิติโรคกระดูกพรุนเป็นปัญหาทางสาธารณสุขในอันดับที่ 2 ของโลก รองจากโรคหัวใจและโรคหลอดเลือด เป็นภัยเงียบที่ไม่มีสัญญาณเตือน สาเหตุหนึ่งที่ทำให้กระดูกหัก โดยเฉพาะกระดูกสะโพก ซึ่งผู้ป่วยกระดูกสะโพกหักจะมีอัตราการเสียชีวิตในปีแรกร้อยละ 17% และสัดส่วน 80% ไม่สามารถกลับมาใช้ชีวิตได้เหมือนเดิม รวมทั้งจากข้อมูลมูลนิธิโรคกระดูกพรุนนานาชาติ พบว่าประชากรไทยที่มีความเสี่ยงเป็นโรคกระดูกพรุน 80 – 90% ยังไม่ได้รับการประเมินและรักษา

อาการโรคกระดูกพรุน

ภาวะกระดูกพรุนในระยะแรกจะไม่ส่งผลใดๆ และผู้ป่วยจะทราบก็ต่อเมื่อ กระดูกนั้นมีการหักแล้ว โดยผู้ป่วยกระดูกพรุนอาจจะมีอาการดังต่อไปนี้เป็นสัญญาณ

• เหงือกร่น
• ความแข็งแรงในการยึดเกาะลดลง
• เล็บเปราะง่าย

แม้ว่าคุณจะไม่มีอาการดังกล่าว แต่หากมีประวัติผู้ป่วยในครอบครัว แสดงว่าคุณเองก็มีความเสี่ยงเช่นกัน

โรคกระดูกพรุนรุนแรง

หากไม่ได้รับการรักษาที่เหมาะสมอาจทำให้อาการกระดูกพรุนยิ่งแย่ลงได้ เมื่อกระดูกบางลงและอ่อนแอลง ความเสี่ยงของการแตกหักจะเพิ่มขึ้น

อาการของกระดูกพรุนขั้นรุนแรง คือ การแตกหักจากการหกล้ม หรือแม้กระทั่งการไอหรือจามอย่างรุนแรง และอาจทำให้เกิดอาการปวดคอและหลัง รวมไปถึงการสูญเสียความสูง

อาการปวดหลังหรือคอหรือการสูญเสียความสูงนั้นเกิดจากการหัก กดทับ ของกระดูกสันหลังส่วนใดส่วนหนึ่งที่คอ หรือหลังของคุณ ที่อ่อนแอจนไม่สามารถทนแรงกดจากร่างกายในระดับปกติได้เลย

หากคุณมีอาการกระดูกหักจากโรคกระดูกพรุน เวลาที่ใช้ในการรักษาจะขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ได้แก่ การแตกหัก ประวัติการรักษา และอายุของผู้ป่วย

สาเหตุโรคกระดูกพรุน

สาเหตุของโรคกระดูกพรุน ได้แก่ปัญหาสุขภาพบางชนิด เช่น ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานมากเกินไป นอกจากนี้ยังอาจเกิดจากผลข้างเคียงของยาบางชนิด

ตัวอย่างของยาเหล่านี้ ได้แก่ คอร์ติโคสเตียรอยด์ชนิดรับประทาน หรือยาที่ให้ด้วยการฉีด เช่น เพรดนิโซนหรือคอร์ติโซน

วิธีรักษาโรคกระดูกพรุน

หากคุณได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคกระดูกพรุน แพทย์จะวางแผนการรักษาร่วมกับคุณ แพทย์จะแนะนำให้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และให้ยารักษา โดยมักจะเป็นการเพิ่มปริมาณแคลเซียม และวิตามินดี รวมถึงออกกำลังกายอย่างเหมาะสม

โรคกระดูกพรุนยังไม่มีวิธีการรักษาให้หายขาด แต่การรักษาที่เหมาะสมสามารถช่วยปกป้องและเสริมสร้างกระดูกได้ หลักๆ คือ ชะลอการสลายตัวของกระดูก และเสริมสร้างกระดูกที่เกิดใหม่

ยารักษาโรคกระดูกพรุน

ยาที่ใช้รักษาโรคกระดูกพรุนส่วนใหญ่ คือ บิสฟอสโฟเนต Bisphosphonates เพื่อป้องกันการสูญเสียมวลกระดูก โดยมีทั้งรูปแบบรับประทานและฉีด ได้แก่ :

• Alendronate (Fosamax)
• Ibandronate (Boniva)
• Risedronate (Actonel)
• Zoledronic acid (Reclast)

ยังมียาตัวอื่นๆ ที่สามารถป้องกันการสูญเสียของมวลกระดูกได้ดังนี้

ฮอร์โมนเพศชาย Testosteron

การบำบัดด้วยฮอร์โมนเพศชาย ช่วยเพิ่มความหนาแน่นของกระดูกของเพศชาย

การบำบัดด้วยฮอร์โมน Estrogen

ฮอร์โมนเอสโตรเจน สามารถช่วยหยุดการสูญเสียความหนาแน่นของกระดูกของเพศหญิงได้ น่าเสียดายที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือด โรคหัวใจ และมะเร็ง

Raloxifene

ให้ประโยชน์เหมือนฮอร์โมนเอสโตรเจน แต่มีความเสี่ยงน้อยกว่ามาก แม้ว่าจะยังมีความเสี่ยงในการเกิดลิ่มเลือดอยู่

Denosumab

ใช้โดยวิธีการฉีด และแนวโน้มที่ดีกว่าบิสฟอสโฟเนตในการลดการสูญเสียมวลของกระดูก

Teriparatide

ฉีดเข้าสู่ร่างกายเพื่อกระตุ้นการเจริญเติบโตของกระดูก

Calcitonin salmon (Fortical and Miacalcin)

ยาพ่นจมูกและเพิ่มความแข็งแรงของกระดูก แต่เสี่ยงต่อการเป็นมะเร็ว

Romosozumab 

ยานี้ได้รับการอนุมัติจาก FDA ในปี 2019 เพื่อใช้รักษาผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน ที่มีความเสี่ยงสูงที่จะกระดูกหัก

รับยาโดยการฉีดใต้ผิวหนัง เดือนละครั้งเป็นเวลา 12 เดือนหรือน้อยกว่า แต่อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นโรคหัวใจวาย หรือโรคหลอดเลือดสมอง ดังนั้นจึงไม่แนะนำสำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงต่อโรคดังกล่าว

การป้องกันโรคกระดูกพรุน

มีปัจจัยเสี่ยงมากมายสำหรับโรคกระดูกพรุนที่ไม่มีใครสามารถควบคุมได้ ได้แก่ การที่มีอายุที่มากขึ้น แต่วิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันโรคกระดูกพรุน ได้แก่

• บริโภคแคลเซียมและวิตามินดีในปริมาณที่แนะนำทุกวัน
• ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม
• หยุดสูบบุหรี่
• ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในภาวะปกติ

หากคุณมีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคกระดูกพรุน ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาแนวทางป้องกัน

---

นี่คือแหล่งที่มาของบทความของเรา

• https://www.nof.org/patients/what-is-osteoporosis/
• https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/osteoporosis/symptoms-causes/syc-20351968
• https://www.webmd.com/osteoporosis/default.htm

---

เนื้อหาและรีวิวมาจากผู้เชี่ยวชาญ โดย Bupa team