แพ้อาหาร (Food Allergy) คืออะไร : อาการ สาเหตุ การรักษา

 
พญ.พรรณิภา สุขสมบูรณ์กิจเรียบเรียงและปรับปรุงข้อมูลทางการแพทย์โดย : พญ. พรรณิภา สุขสมบูรณ์กิจ

อาหารอะไรบ้างที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ได้

อาหารทั่วไปบางครั้งอาจจะไม่ได้เหมาะกับคนทุกคนก็เป็นได้ บางคนสามารถทานอาหารได้ทุกชนิด แต่บางคนอาจจะแพ้อาหารบางชนิดได้ การแพ้อาหารเกิดจากเมื่อระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายตอบสนองต่อสิ่งที่คุณกินหรือดื่มผิดปกติ นี่คือโรคภูมิแพ้อาหาร ซึ่งปัจจุบันคุณสามารถทดสอบการแพ้อาหารได้อย่างง่ายดายตามโรงพยาบาลใหญ่ ๆ จากการวิจัยจากศูนย์วิจัยโรคภูมิแพ้โรงพยาบาลสมิติเวช เผยว่าปัจจุบันคนไทยมีความเสี่ยงเป็นโรคภูมิแพ้อาหารสูงขึ้นกว่าเดิม 300-400 เปอร์เซนต์ เนื่องจากพฤติกรรมและการใช้ชีวิตประจำวันที่เปลี่ยนไป อาหารแพ้อาหารนี้สามารถส่งผลกระกับร่างกายและระบบหายใจ ผิวหนัง หัวใจและหลอดเลือด อาหารบางประเภทอาจจะมีสารที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ได้ จากข้อมูลทางการแพทย์ได้มีข้อมูลจัดลำดับอาหารที่เสี่ยงต่ออาการแพ้ 8 ลำดับต้นๆ
  • แพ้นมวัว
  • แพ้ถั่ว
  • แพ้ปลา
  • แพ้หอย
  • แพ้ถั่วตระกูลวอลนัท
  • แพ้ข้าวสาลี
  • แพ้ถั่วเหลือง

อาการของการแพ้อาหาร (Food Allergy)

อาการของการแพ้อาหารอาจจะมีตั้งแต่อาหารแพ้เบื้องต้นที่ไม่มีความรุนแรงไปจนถึงอาการที่รุนแรงมาก และอาจจะเกิดขึ้นได้ทันทีหลังรับประทานอาหารหรือหลังจากนั้นหลายชั่วโมงก็เป็นได้

ระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายของแต่ละคน อาจตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้ในปริมาณที่แตกต่างกัน ดังนั้นการแพ้อาหารอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากการแพ้นั้นส่งผลกระทบต่อระบบการหายใจในผู้ที่มีอาการหอบหืดอยู่แล้ว และสามารถเกิดขึ้นได้ทั้งในผู้ใหญ่และเด็ก

แพ้อาหารอาการเบื้องต้น

ในอาการแพ้ที่ไม่ได้เป็นมากอาจจะก่อให้เกิดอาการดังต่อไปนี้ : อาการที่เกิดจากอาการแพ้อย่างรุนแรง (anaphylaxis) คือ:

แพ้ไข่

โรคภูมิแพ้ไข่เกิดขึ้นบ่อยที่สุดในเด็กและสามารถหายได้ตั้งแต่อายุยังน้อย แต่บางคนอาจจะแพ้ไปตลอดชีวิต คนที่แพ้โปรตีนในไข่อาจจะเป็นในไข่แดงหรือไข่ขาว คนที่แพ้ไข่แดงอาจทานไข่ขาวได้ แต่บางคนอาจจะแพ้ทั้งหมด อาจจะมีอาการแพ้อาหารปากบวม

แพ้นม

ทางการแพทย์ได้มีการศึกษาและวิจัยการแพ้นมมากกว่าอาหารประเภทอื่น ๆ การแพ้นมเป็นปฏิกิริยาต่อเวย์หรือเคซีนซึ่งเป็นโปรตีนที่พบในนมวัว และแตกต่างกันกับการแพ้แลคโตส เด็กที่มีอาการแพ้นมวัวมีแนวโน้มที่จะเกิดอาการแพ้อาหารอื่น ๆ ด้วยเช่น ไข่ ถั่วเหลือง และถั่วลิสง เด็กส่วนใหญ่ที่มีอาการแพ้นมยังเป็นโรคภูมิแพ้อื่น ๆ เช่นโรคหอบหืด โรคจมูกอักเสบ ภูมิแพ้ผิวหนัง

แพ้ถั่วลิสง

หากเกิดขึ้นในเด็กที่มีอาการแพ้ถั่วลิสง อาการนี้จะไม่หายไปและจะเป็นไปตลอดชีวิต และอาการแพ้ถั่วนี้ส่วนใหญ่ค่อนข้างมีความอันตรายและอาจจะอันตรายถึงชีวิต ได้ อาการแพ้ถั่วลิสงที่เกิดขึ้นกับบุคคลอาจจะเกิดขึ้นได้น้อยมาก แต่อาการแพ้นี้รุนแรงมาก อาการแพ้อาจจะทำให้หยุดหายใจได้เนื่องจากหัวใจหยุดเต้น หากคุณทานถั่วลิสงไปโดยไม่ได้ตั้งใจคุณต้องพบแพทย์และรอให้แพทย์เฝ้าดูอาการอย่างใกล้ชิด

อาการแพ้ถั่วเหลือง

แพ้ถั่วเหลืองอาการอาจแบ่งออกได้เป็น 2 อาการดังนี้
  • อาการที่พบได้บ่อย แพ้อาหารผื่นขึ้น อาการบวมตามร่างกาย หน้าบวม ตาบวม หายใจลำบาก คลื่นไส้ ท้องเสีย ผื่นคัน ลมพิษ
  • แพ้รุนแรง คอบวมจนหายใจไม่ออก หัวใจเต้นผิดจังหวะ ช็อคหมดสติ ผู้ป่วยควรได้รับการช่วยเหลือทางการแพทย์โดยด่วน

แพ้ผลไม้

ในเด็กแพ้อาหารบางคนอาจจะมีอาการแพ้ผลไม้มาตั้งแต่เด็ก บางคนอาจจะแพ้สตอรเบอร์รี่ ที่พอทานไปเยอะ ๆ แก้มหรือตัวอาจะมีผื่นแพ้ ทั้งนี้ทางโรงพยาบาลอาจจะมีการตรวจแพ้อาหาร

แพ้อาหารทะเล

อาหารทะเลเป็นอาหารที่มีฮีสตามีนสูงสารนี้ก่อให้เกิดอาการอักเสบและแพ้ แพ้อาหารทะเลไม่ว่าจะเป็นปลา หอย หรือกุ้งอาจจะก่อให้เกิดอาการแพ้อย่างรุนแรงได้ บางคนอาจจะแพ้กุ้งตาบวม หน้าบวม  หรือบางคนอาจจะแพ้อาหารทะเลทุกชนิด ทานแล้วจะเป็นผื่นแพ้อาหารทะเล หรือแพ้อาหารทะเลหน้าบวม อาการแพ้อาหารทะเลในบางคนอาจจะรุนแรงถึงชีวิต หรือบางคนอาจแค่มีอาการลมพิษ อาหารทะเลนั้นจัดอยู่ในประเภทเช่นเดียวกับถั่วประเภทวอลนัท และอาการแพ้อาหารพวกนี้จะต้องแพ้ไปตลอดชีวิต

การวินิจฉัยอาการแพ้อาหาร

ก่ารวินิฉัยการแพ้อาหารนั้นขึ้นอยู่กับความรุนแรงของ อาการ หากอาการที่เป็นไม่รุนแรงมาก แพทย์อาจจะแนะนำให้คุณทำการจดข้อมูลเกี่ยวกับอาหารและเครื่องดื่มที่คุณรับประทานเข้าไปและเขียนอาการที่เกิดในแต่ละวันว่ามีอาการเป็นอย่างไรหลังทานอาหารหรือหลังหมดวันไปแล้ว หากผู้ป่วยเกิดอาการแพ้ที่รุนแรง ทางผิวหนังหรือเกิดผื่นแดง ผื่นลมพิษ แพทย์อาจจะทำการตรวจเลือดเพื่อตรวจหาสารที่ก่อให้เกิดอาการแพ้และสาเหตุว่าอาจจะเป็นจาก ไข่ นมวัว ถั่ว หรืออาหารทะเล

วิธีการรักษาอาการแพ้อาหาร (Food Allergy)

การหลีกเลี่ยงอาหารที่ก่อให้เกิดอาการแพ้นั้นนับว่าเป็นวิธีที่ดีที่สุด สำหรับผู้ป่วยที่รู้ตัวว่ามีการแพ้อาหารชนิดใด การรับประทานอาหาร หรือการเลือกวัตถุดิบมาปรุงอาหารเป็นเรื่องที่สำคัญมาก และทุกครั้งที่ไปรับประทานอาหารนอกบ้านคุณควรแจ้งหรือสอบถามผู้ประกอบอาหารก่อนทุกครั้ง และเตรียมยาแก้แพ้อาหารพกติดตัวไว้ เมื่อมีผื่นแพ้อาหารเกิดขึ้น ควรสังเกตุความรุนแรงของอาการ หากแพ้อาหารตาบวม ให้คิดไว้ว่าอาการอาจจะอยู่ในขั้นรุนแรงควรไปพบแพทย์โดยด่วน

คำถามที่พบบ่อย

สารก่อภูมิแพ้ 14 ชนิดในอาหารมีอะไรบ้าง สารก่อภูมิแพ้ 14 ชนิดได้แก่ คื่นฉ่าย ธัญพืชที่มีกลูเตน (เช่น ข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ และข้าวโอ๊ต) กุ้ง (เช่น กุ้ง ปู และล็อบสเตอร์) ไข่ ปลา ลูปิน นม หอย (เช่น หอยแมลงภู่และหอยนางรม) มัสตาร์ด ถั่วลิสง งา ถั่วเหลือง ซัลเฟอร์ไดออกไซด์ และซัลไฟต์  รู้ได้อย่างไรว่แพ้อาหาร คันตามผิวหนัง หรือมีผื่นนูนขึ้น (ลมพิษ) บริเวณริมฝีปาก ใบหน้า และดวงตาบวม (แองจิโออีดีมา) ไอ หายใจมีเสียงหวีด หายใจไม่อิ่ม หายใจมีเสียงดัง หรือเสียงแหบ จามหรือคัน น้ำมูกไหลหรืออุดตัน อาหารที่พบว่ามีคนแพ้มากที่สุดคืออะไร ถั่วลิสง เป็นหนึ่งในการแพ้อาหารที่พบได้บ่อยและร้ายแรงที่สุด ซึ่งทำให้เกิดภาวะภูมิแพ้ได้บ่อยกว่าอีก 4 รายการที่เรากล่าวถึง สำหรับบางคน การสัมผัสกับถั่วลิสงแม้เพียงเล็กน้อยก็สามารถทำให้เกิดปฏิกิริยารุนแรงได้ การแพ้อาหารจะเป็นนานแค่ไหน ปฏิกิริยาการแพ้อาหารอาจเกิดขึ้นภายในไม่กี่นาทีหลังจากรับประทานอาหาร แต่อาการที่เกิดขึ้นไม่บ่อยนักหลังจากผ่านไปหลายชั่วโมง ทำให้ความสัมพันธ์กับการกลืนอาหารไม่ชัดเจน อาการโดยทั่วไปจะหายไปภายในไม่กี่ ชั่วโมงแต่สามารถอยู่ได้นานหลายวัน ผลไม้อะไรที่มีคนแพ้มากที่สุด ผลไม้ มีรายงานว่ามีผลไม้หลายชนิดหลายชนิดที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ อย่างไรก็ตาม ปฏิกิริยาที่พบได้บ่อยที่สุดและอธิบายได้ดีที่สุดคือปฏิกิริยาต่อ ผลแอปเปิ้ล พีช และกีวี

อาหารที่แก้อาการแพ้ได้ดี

กรีกโยเกิร์ต

กรีกโยเกิร์ตเป็นแหล่งพลังงานโปรตีนและทำของหวานที่อร่อยและดีต่อสุขภาพ เนื่องจากมีโปรไบโอติกสูง โปรไบโอติกช่วยลดการอักเสบและอาการแพ้ในร่างกาย ครั้งต่อไปที่คุณจะหาซื้อยาแก้แพ้ ให้ลองตีพาร์เฟต์ผลไม้และโยเกิร์ตแทน!  

อัลมอนด์

อัลมอนด์ไม่เพียงแค่เป็นของว่างเท่านั้น แต่ยังเป็นยาแก้แพ้ตามธรรมชาติอีกด้วย การปรุงอาหารด้วยอัลมอนด์จะเพิ่ม แมกนีเซียมในอาหารของคุณ ช่วยผ่อนคลายทางเดินหายใจและป้องกันอาการแพ้ตั้งแต่แรก อาหารที่อุดมด้วยแมกนีเซียมอื่นๆ ได้แก่ ถั่ว เช่น เม็ดมะม่วงหิมพานต์หรือรำข้าวสาลีในขนมปัง   หากใครที่มีอาการแพ้อาหาร ลองทานอาหารอ่อน ๆ เช่นข้าวต้ม ไม่ใส่เครื่องดูก่อนนะคะ

ลิงค์ด้านล่างนี้เป็นแหล่งข้อมูลของบทความของเรา

  • https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/food-allergy/symptoms-causes/syc-20355095
  • https://acaai.org/allergies/types/food-allergy
  • https://www.nhs.uk/conditions/food-allergy/
  • https://medlineplus.gov/foodallergy.html
แจ้งให้ทราบ
guest
0 ความคิดเห็น
การตอบรับแบบอินไลน์
ดูความคิดเห็นทั้งหมด