เป็นลม (Faint) : อาการ การป้องกัน การรักษา

19.04.2567

ภาพรวม

อาการเป็นลม (Faint) โดยทั่วไปแล้วจะมีการหมดสติทันทีเพราะเลือดหยุดไหลไปที่สมองชั่วคราวซึ่งนำไปสู่การสูญเสียสติและการควบคุมกล้ามเนื้อ ผู้ป่วยจะล้มลง การล้มลงนั้นซึ่งจะทำให้เลือดไหลเวียนกลับไปที่สมอง การไหลเวียนของเลือดที่กลับคืนมาจะช่วยให้บุคคลนั้นฟื้นคืนสติกลับมา อาการเป็นลมหมดสติ สามารถเกิดขึ้นได้ในทุกเพศทุกวัยรวมถึงวัยเด็ก แม้การเป็นลมจะเกิดขึ้นบ่อยครั้งกับคนที่มีอายุมาก แต่การเป็นลมมักใช้เวลาเพียงไม่กี่วินาทีหรือนาทีเท่านั้น อาจจะมาพร้อมกับความรู้สึกสับสนชั่วคราวเมื่อผู้ป่วยฟื้นคืนสติกลับมา เป็นลมหมดสติอาจเกิดจากสภาพทางกายหรือจากสาเหตุสิ่งแวดล้อม การเป็นลมก็อาจเป็นผลมาจากการตอบสนองทางอารมณ์ต่อสถานการณ์ที่ยากลำบากเช่นกัน อาการปวดอย่างรุนแรงน้ำตาลในเลือดต่ำหรือการเปลี่ยนแปลงของปริมาณเลือดอาจทำให้เกิดการเป็นลมหมดสติ หากคุณมีความดันโลหิตลดลงหรืออัตราการเต้นของหัวใจคุณอาจเป็นลมทันที สาเหตุที่พบบ่อยของการเป็นลมหมดสติ

ความดันโลหิตต่ำหรือเส้นเลือดพอง
หัวใจเต้นไม่สม่ำเสมอ
การเปลี่ยนแปลงท่าทางอย่างฉับพลันเช่นการยืนขึ้นเร็วเกินไปซึ่งอาจทำให้เลือดไหลไปแช่ที่เท้าหรือขา
ยืนเป็นเวลานาน
ความเจ็บปวดหรือความกลัวอย่างมาก
ความเครียดสูง
การตั้งครรภ์
ภาวะขาดน้ำ
ความอ่อนเพลีย

บางคนเป็นลมเมื่อเห็นเลือด การเป็นลมหมดสติสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัยเช่นหากคุณขาดน้ำและมีน้ำตาลในเลือดต่ำ เมื่อรวมกันแล้วสิ่งสองอย่างนี้อาจทำให้คุณเป็นลมแม้ว่าคุณจะไม่หมดสติไปจากสิ่งใดสิ่งหนึ่งก็ตาม เป็นลม (Faint)

อาการและสัญญาณเตือนการเป็นลม

การเป็นลม มักจะมีอาการบ่งชี้ก่อนด้วยสัญญาณเตือนหรืออาการ เหล่านี้

ตกใจ
พูดจาไม่รู้เรื่อง
ชีพจรต่ำ
การเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิในร่างกายอย่างเฉียบพลัน ทำให้คุณรู้สึกว่ามีอาการร้อนๆหนาวๆ
เหงื่อออกฉับพลัน
หน้าซีด
รูม่านตาขยาย เห็นแสงวูปวาบ
หูแว่ว
มึนหัวหรือความรู้สึกราวกับว่าหัวและร่างกายของคุณไม่มีน้ำหนัก
ชาตามตัว
เวียนหัว
หัวใจเต้นเร็ว
ร่างกายอ่อนแอ
ไม่มั่นคง
อาการปวดหัว

การป้องกัน

หากการเป็นลมของคุณเกิดจากสิ่งกระตุ้นที่สามารถระบุได้เช่นความร้อนสูงคุณควรตรวจสอบให้แน่ใจว่าสามารถหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงเหล่านั้นได้ ถ้าเป็นไปได้หากเกิดภาวะที่มีเลือดมารวมกันที่เท้าหรือขาให้งอและออกกำลังกาย อาจถอดถุงเท้าออกเพื่อให้เลือดมีการไหลเวียนได้ดีขึ้น ควรดื่มน้ำมาก ๆ และหลีกเลี่ยงสถานการณ์ที่ตึงเครียด

การปฐมพยาบาลเบื้องต้นคนเป็นลม

ควรจัดคนเป็นลมให้อยู่ในท่านอนและยกขาขึ้นให้อยู่ในระดับที่สูงกว่าหัวใจประมาณ 30 เซนติเมตร เพื่อเพิ่มการไหลเวียนเลือดไปเลี้ยงสมอง หันศีรษะไปด้านข้าง เพื่อไม่ให้ลิ้นบังทางเดินหายใจ ปลดเข็มขัด กระดุม ปกเสื้อ หรือเสื้อผ้าที่รัดแน่นจนเกินไป เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเป็นลมซ้ำอีกครั้ง และไม่ควรให้รีบลุกขึ้น
หากพบว่าหยุดหายใจ ควรทำ CPR (Cardiopulmonary Resuscitation: CPR) จนกว่าจะหายใจหรือกลับมามีสติอีกครั้ง หรือโทรเรียกรถพยาบาลในกรณีเจ็บป่วยฉุกเฉิน

การรักษาอาการเป็นลม

หากการเป็นลมที่ไม่ได้มาจากการป่วยเป็นโรคก็ไม่จำเป็นต้องทำการรักษา เพียงแค่พักผ่อนให้เพียงพอ แต่หากเป็นลมที่มีสาเหตุอื่นจะต้องได้รับการวินิจฉัยของแพทย์ ขึ้นอยู่กับสาเหตุหรือปัญหาที่ทำให้เป็นลม และความถี่ที่เกิดอาการ หากมีปัญหาของโรคที่เกี่ยวกับหัวใจ จำเป็นต้องเข้ารับการรักษา แพทย์อาจจ่ายยาเพื่อรักษาสาเหตุหรือปัญหาที่ทำให้เป็นลม อาจต้องใส่เครื่องกระตุ้นหัวใจในผู้ที่เป็นลมจากสาเหตุของจังหวะการเต้นของหัวใจที่ผิดปกติ หรือใส่อุปกรณ์เสริมเพื่อปรับความดันโลหิต รวมทั้งแพทย์อาจแนะนำให้รับประทานอาหารที่มีโซเดียมสูงเพื่อป้องกันภาวะความดันในเลือดต่ำ การเป็นลมหมดสติมักจะไม่ร้ายแรง แต่การวินิจฉัยสาเหตุทางการแพทย์ยังคงเป็นสิ่งสำคัญ การเป็นลมก็อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกว่าคุณต้องลดความเครียดหรือให้ความสำคัญกับอาหารหรือการดื่มน้ำมากขึ้น การเป็นลมอาจเป็นเรื่องธรรมดา แต่ถ้าคุณรู้สึกว่าคุณจะเป็นลมให้ทำตามเคล็ดลับเหล่านี้

พยายามสงบสติอารมณ์และควบคุมการหายใจ
นั่งลงก้มหัวระหว่างขาของคุณหรือนอนราบขายกขึ้น
โทรเรียกแพทย์ฉุกเฉินถ้าผู้ป่วยหมดสติ

หากคุณรู้สึกเป็นลมให้จดบันทึกทุกครั้งเกี่ยวกับสิ่งที่เกิดขึ้นกับความรู้สึกนั้น อาจเป็นสิ่งที่คุณสามารถเปลี่ยนแปลงได้ง่ายเช่นการรับประทานอาหารเป็นประจำหรือดื่มน้ำมาก ๆ หรืออาจเกิดจากภาวะความดันโลหิตต่ำซึ่งคุณจะต้องการความช่วยเหลือจากแพทย์

คุณควรไปพบแพทย์หรือไม่

การเป็นลมมักไม่ร้ายแรง แต่คุณควรจะแจ้งให้แพทย์ของคุณทราบหากคุณเป็นลมทันที ควรไปพบแพทย์หาก:

คุณเป็นลมมากกว่าหนึ่งครั้ง
คุณใช้เวลานานกว่าสองนาทีในการฟื้นคืนสติ
คุณสงสัยว่าคุณกำลังตั้งครรภ์
คุณสูญเสียการควบคุมกระเพาะปัสสาวะหรือลำไส้เมื่อคุณหมดสติ
คุณเต้นเป็นจังหวะหรือเต้นผิดปกติ
คุณมีอาการเจ็บหน้าอก
คุณมีประวัติของโรคหัวใจความดันโลหิตสูงหรือต่ำหรือเบาหวาน

เมื่อคุณไปพบแพทย์เขาจะทำการตรวจร่างกายและอาจทำการทดสอบหลายครั้ง การทดสอบเหล่านี้อาจรวมถึง:

ความดันโลหิต
ทดสอบการตั้งครรภ์หากคุณมีโอกาสตั้งครรภ์
คลื่นไฟฟ้า (EKG) เพื่อตรวจสอบคลื่นหัวใจและตรวจสอบการเต้นของหัวใจ
การทดสอบความดันโลหิตและหัวใจ

แพทย์อาจขอประวัติทางการแพทย์ของคุณซึ่งรวมถึง:

การวินิจฉัยในปัจจุบันและที่ผ่านมา
ความถี่ที่คุณมีอาการเป็นลม
การใช้ยาทั้งที่ขายตามใบสั่งยาและตามใบสั่งแพทย์

คุณควรจะจำเหตุการณ์ที่เกิดขึ้และรายละเอียดให้มากที่สุดเพราะ สิ่งนี้จะช่วยให้แพทย์สามารถระบุปัจจัยที่มีความเสียงที่ทำให้คุณเป็นลมได้ เช่นความร้อนหรือความเครียดที่อาจมีบทบาท หากคุณจำไม่ได้ว่าเป็นลม แต่มีคนอื่นที่อยู่ที่นั่นสามารถให้ข้อมูลนี้ให้พวกเขามากับคุณในการไปพบแพทย์กับคุณ พวกเขาอาจเขียนความคิดของพวกเขาเกี่ยวกับสิ่งที่เกิดขึ้นให้คุณนำติดตัวไปพบแพทย์ของคุณก็ได้

หากคุณเป็นลมบ่อย

หลายคนอาจเคยมีอาการหน้ามืด วิงเวียนศีรษะ เดินเซ หรือเข่าอ่อน ในขณะที่ลุกขึ้นยืนกะทันหัน และนั่นอาจจะเป็นที่มาของโรควูบ หรืออาการหน้ามืดเป็นลมหมดสติได้ ซึ่งอาการเหล่านี้เกิดจากภาวะที่ไม่ปกติของร่างกาย ที่หลายคนอาจเข้าใจว่าเกิดมาจากภาวะอ่อนเพลีย ทั้งที่จริงแล้วมันเกิดได้จากหลายสาเหตุ ทั้งความเครียด ความดันเลือดต่ำ พักผ่อนน้อย จึงทำให้เลือดไปเลี้ยงไม่เพียงพอ เป็นต้น และมันยังเป็นสัญญาณของโรคที่ซ่อนอยู่ในตัวเราอีกด้วย เช่น โรคโลหิตจาง ความเครียด ความดันเลือดต่ำ พักผ่อนน้อย หรือการทานยาบางชนิด เป็นต้น ในบางคน อาการเป็นลมเกิดจากความผิดพลาดชั่วคราวในระบบประสาทอัตโนมัติที่ควบคุมอัตราการเต้นของหัวใจและความดันโลหิต สิ่งนี้สามารถกระตุ้นได้โดย:

ประสบกับความเจ็บปวดในระดับสูง
การสัมผัสกับสถานที่ที่คุณพบว่าไม่พึงประสงค์ เช่น การมองเห็นเลือด
ความวิตกกังวลในระดับสูง
ยืนขึ้นเป็นเวลานาน
ไอ จาม หรือหัวเราะ
เครียด
การสัมผัสความร้อน

สามารถป้องกันการเป็นลมได้หรือไม่

หากคุณรู้สึกเป็นลม ให้นอนราบโดยยกขาขึ้นสูงกว่าศีรษะเล็กน้อย ระมัดระวังในการเคลื่อนย้ายและเปลี่ยนท่าอย่างช้าๆ โดยเฉพาะเมื่อเคลื่อนไหวจากท่านอนหรือท่ายืน หากคุณกำลังตั้งครรภ์ หลีกเลี่ยงการนอนหงาย โดยเฉพาะในช่วงเดือนต่อๆ ของการตั้งครรภ์ เพราะแรงกดของมดลูกที่กำลังขยายตัวบนหลอดเลือดหลักของคุณอาจทำให้คุณรู้สึกหน้ามืดได้ การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์และไม่พลาดมื้ออาหารสามารถช่วยได้ ดื่มน้ำใสมากๆ เว้นแต่ว่าคุณมีอาการป่วยอยู่ ซึ่งหมายความว่าเป็นไปไม่ได้ หากคุณเป็นลม คุณควรหลีกเลี่ยงการขับรถหรือใช้เครื่องจักรใด ๆ จนกว่าคุณจะได้ปรึกษากับแพทย์เกี่ยวกับอาการเป็นลม

นี่คือแหล่งที่มาของบทความของเรา