อาการเพ้อ (Delirium) คือ การเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลันในสมองที่ทำให้เกิดความสับสนทางจิตใจ และอารมณ์เสีย ส่งผลกระทบต่อการคิด ความจำ นอนหลับและอื่น ๆ
อาการเพ้อพบได้ในช่วงเลิกดื่มแอลกอฮอล์ หลังการผ่าตัด หรือภาวะสมองเสื่อม
อาการเพ้อเป็นอาการชั่วคราวและสามารถรักษาได้
ประเภทของอาการเพ้อ
อาการเพ้อถูกจัดแบ่งหมวดหมู่ตามสาเหตุ ความรุนแรง และลักษณะดังนี้ :- Delirium tremens อาการเพ้อรุนแรงจากผู้ที่พยายามหยุดดื่มแอลกฮอล์ โดยปกติแล้วพวกเขาดื่มแอลกอฮอล์มาต่อเนื่องเป็นเวลานานหลายปี
- Hyperactive Delirium แสดงออกทางพฤติกรรมมากกว่าปกติ และไม่ให้ความร่วมมือกับผู้อื่น
- Hypoactive Delirium อาการเพ้อประเภทนี้ผู้ป่วยมักจะใช้เวลานอนหลับนานและหลับแบบไม่ตั้งใจและไม่มีความเป็นระเบียบในการทำกิจวัตรประจำวัน
โรคหลงผิด
อาการเพ้อนั้นมีผลต่อจิตใจอารมณ์ การควบคุมกล้ามเนื้อและการนอนหลับ ลำบากในการใช้สมาธิ หรือรู้สึกสับสน อาจจะมีการเคลื่อนไหวช้า หรือเร็วกว่าปกติ รวมถึงอารมณ์แปรปรวน อาการอื่น ๆ อาจรวมถึง:- ความคิด หรือพูดไม่ชัดเจน
- นอนหลับไม่เพียงพอ และรู้สึกง่วงนอน
- ความจำระยะสั้นแย่
- สูญเสียการควบคุมกล้ามเนื้อ
สาเหตุของอาการเพ้อ
สาเหตุของอาการเพ้อได้แก่โรคที่ทำให้เกิดการอักเสบ และการติดเชื้อ เช่น ปอดบวม ซึ่งอาจรบกวนการทำงานของสมอง นอกจากนี้การรับประทานยาบางชนิด (เช่น ยาลดความดันโลหิต) หรือการใช้ยาที่ผิดหรือไม่เป็นไปตามคำแนะนำของแพทย์อาจรบกวนสารเคมีในสมอง การเลิกดื่มแอลกอฮอล์ และการได้รับสารพิษอาจทำให้เกิดอาการเพ้อได้ เมื่อมีอาการการหายใจติดขัด เนื่องจากโรคหอบหืดหรืออาการอื่น สมองจะไม่ได้รับออกซิเจนตามที่ต้องการ เงื่อนไขหรือปัจจัยใด ๆ ที่เปลี่ยนการทำงานของสมองอย่าง อาจทำให้เกิดความสับสนทางจิตใจได้ใครบ้างมีความเสี่ยงมีอาการเพ้อ
ผู้ป่วยด้านระบบประสาทที่อายุ 65 ปี ขึ้นไป มีความเสี่ยงสูงที่จะมีอาการเพ้อ บุคคลอื่นๆ ที่มีความเสี่ยงจะมีอาการเพ้อ:- ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัด
- ผู้ที่กำลังเลิกสุรา
- ผู้ป่วยที่สมองเคยได้รับการทำลาย หรือกระทบกระเทือน
- ผู้ป่วยที่อยู่ในภาวะกดดัน และภาวะตึงเครียดอย่างหนัก
- การนอนหลับพักผ่อน
- ยาบางชนิด (เช่น ยาระงับประสาท ยารักษาความดันโลหิต ยานอนหลับ และยาแก้ปวด)
- การขาดน้ำ
- การได้รับโภชนาการที่ไม่ดี
- การติดเชื้อ เช่น การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ
การรักษาอาการเพ้อ
การรักษาอาจจะเป็นการหยุดยาบางชนิดทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสาเหตุของโรคเพ้อ ในผู้สูงอายุการวินิจฉัยที่ถูกต้องมีความสำคัญต่อการรักษา เนื่องจากอาการเพ้อคล้ายคลึงกับภาวะสมองเสื่อม แต่วิธีการการรักษานั้นแตกต่างกันมากการให้ยารักษา
แพทย์จะสั่งยา เพื่อรักษาสาเหตุของโรคเพ้อ เช่น หากอาการเพ้อเกิดจากโรคหอบหืดรุนแรง อาจจำเป็นต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ เพื่อฟื้นฟูการหายใจของผู้ป่วย หากอาการเพ้อมาจากเชื้อแบคทีเรีย แพทย์จะสั่งยาปฏิชีวนะเพื่อใช้รักษา ในบางกรณีแพทย์จะสั่งให้ระงับการดื่มแอลกอฮอล์ หรือเลิกใช้ยาบางชนิด หากผู้ป่วยรู้สึกหดหู่ อาจจะได้รับยาดังต่อไปนี้ :- Antidepressants เพื่อผ่อนคลายความวิตกกังวล
- Sedatives ช่วยในการละเลิกเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- Dopamine blockers ช่วยในการเลิกสารเสพติด
- Thiamine ช่วยป้องกันความสับสน
การให้คำปรึกษาเพื่อบรรเทา
หากผู้ป่วยมีอาการสับสนการได้รับคำปรึกษาจากแพทย์จะช่วยบรรเทาอาการได้ การให้คำปรึกษานั้นเป็นวิธีการรักษาสำหรับผู้ที่มีอาการเพ้อใช้ยาเสพติด หรือแอลกอฮอล์ โดยการงดแอลกอฮอล์หรือยาเสพติดเพื่อจัดการกับต้นตอปัญหาโดยตรง ไม่ว่าอาการเพ้อกรณีใดๆ การให้คำปรึกษานั้นมีเป้าหมายเพื่อให้คุณรู้สึกสบายใจ และปลอดภัย รวมถึงเปิดพื้นที่ให้ผู้ป่วยพูดคุยเกี่ยวกับความคิดและความรู้สึกการฟื้นฟูผู้ป่วยอาการเพ้อ
การฟื้นฟูอาการเพ้อ สามารถทำได้เมื่อได้รับการรักษาที่เหมาะสม อาจใช้เวลา 2-3 สัปดาห์ กว่าที่ร่างกายจะกลับมาเป็นปกติ โปรดปรึกษาแพทย์ถึงผลข้างเคียงของการใช้ยาในการรักษาและข้อมูลการรักษาอื่นๆ โดยละเอียดวิธีดูแลคนที่มีอาการเพ้อ
มีหลายวิธีที่คุณสามารถช่วยคนที่มีอาการเพ้อได้ คุณสามารถช่วยพวกเขาได้โดย:- ช่วยดูแลผู้ป่วยให้พักผ่อนนอนหลับอย่างเต็มที่
- ทำให้ห้องของของผู้ป่วยเงียบและสงบ
- ตรวจดูความสบายตัวของผู้ป่วย
- ส่งเสริมให้ลุกนั่งเก้าอี้ในระหว่างวัน
- กระตุ้นให้ผู้ป่วยทำภาพบำบัดหรือนักกิจกรรมบำบัด
- นักกายภาพบำบัดสามารถช่วยให้พวกเขาเคลื่อนไหวและลุกจากเตียงได้
- นักกิจกรรมบำบัดสามารถช่วยพวกเขาทำงานประจำวันเพื่อดูแลตัวเอง (เช่น ไปห้องน้ำ) และแสดงการออกกำลังกายทางจิตที่พวกเขาทำได้ (เช่น ซูโดกุหรือปริศนาอักษรไขว้)
- ดูแลให้ผู้ป่วยรับประทานอาหารและดื่มน้ำ
- พูดคุยเกี่ยวกับเหตุการณ์ปัจจุบันหรือสิ่งต่าง ๆ ทั้งในและนอกห้อง
- อธิบายว่าพวกเขาอยู่ที่ไหนและทำไม
- อ่านหนังสือหรือจดหมาย
- เล่นเพลงที่พวกเขาชอบหรือเพลงที่สงบเงียบ
- นำสิ่งของที่คุ้นเคยจากบ้านมาให้พวกเขา (เช่น หมอนหรือรูปภาพ)
นี่คือแหล่งที่มาของบทความของเรา
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/delirium/symptoms-causes/syc-20371386
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3065676/
เนื้อหาและรีวิวมาจากผู้เชี่ยวชาญ โดย Bupa team
หัวข้อที่เกี่ยวข้อง
การจัดการการล่วงละเมิดทางเพศ (Handling Sexual Harassment)
พฤติกรรมมาโซคิสต์ (Masochist Behaviour)
วิธีทำให้คนที่เป็น Introvert คุยกับคุณ (How to Get Introvert Talk to You)
วิธีรับมือกับความเศร้า (How to Deal With Sadness)
ความเหงาและความรู้สึกเหมือนตัวคนเดียว (Loneliness)
การสะกดจิต (Hypnotherapy)
ติดตาม
เข้าสู่ระบบ
0 ความคิดเห็น