ภาวะขาดน้ำ (Dehydration) คือภาวะที่ร่างกายสูญเสียน้ำมากกว่าน้ำที่ได้รับเข้าไป
สาเหตุโดยทั่วไปประกอบด้วย
- การสูญเสียเหงื่อมากเกินไป
- การอาเจียน
- การท้องเสีย
สาเหตุของภาวะขาดน้ำ
โดยทั่วไปแล้วการสูญเสียน้ำจะผ่านทางเหงื่อและปัสสาวะ และหากไม่มีการชดเชยน้ำที่เสียไป จะเกิดภาวะขาดน้ำ โดยสิ่งที่สามารถนำไปสู่ภาวะขาดน้ำได้ ได้แก่การสูญเสียเหงื่อ
การสูญเสียน้ำผ่านทางเหงื่อซึ่งเป็นกระบวนการระบายความร้อนทางธรรมชาติของร่างกาย เมื่อร่างกายมีความร้อน ต่อมเหงื่อถูกกระตุ้นให้ขับความชื้นออกจากร่างกายเพื่อให้มีการระบายความร้อน ออกไปจากร่างกายด้วยการระเหยความเจ็บป่วย
การอาเจียนหรือท้องเสีย สามารถทำให้เกิดภาวะขาดน้ำ เพราะว่าทำให้เกิดการขับน้ำออกจากร่างกายที่มากเกินไป การอาเจียนหรือท้องเสียทำให้การทำงานของระบบการขับน้ำแย่ลง ทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงตามมา เช่น โรคหลอดเลือดสมองและโคม่าการมีไข้
เมื่อมีไข้ร่างกายจะสูญเสียของเหลวผ่านผิวหนัง เนื่องจากกลไกการลดความร้อนของร่างกาย บ่อยครั้งทำให้เกิดเหงื่อมากเกินไป และหากไม่ดื่มน้ำเพื่อเป็นการชดเชย จะทำให้เกิดภาวะขาดน้ำการปัสสาวะ
การปัสสาวะเป็นสิ่งที่เป็นปกติของร่างกาย ช่วยขับสารพิษออกจากร่างกาย แต่ก็อาจจะทำให้ร่างกายไม่มีธาตุสมดุลได้ หากปัสาวะมากเกินไปและไม่มีการดื่มน้ำทดแทนก็เป็นความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะขาดน้ำได้วิธีการรักษาภาวะขาดน้ำ
การรักษาหลักเป็นการชดเชยน้ำหรือเกลือแร่ให้กับร่างกาย และการรักษาตามอาการอื่นๆ ที่เกิดขึ้น โดยวิธีการรักษาได้แก่ การชดเชยน้ำ (Rehydration) หากผู้ป่วยมีอาการท้องเสีย การชดเชยน้ำด้วยการดื่มน้ำน่าจะเป็นเรื่องที่ไม่เพียงพอ ผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับของเหลวผ่านทางหลอดเลือดดำ ด้วยการนำ IV ขนาดเล็กๆ สอดเข้าไปในหลอดเลือดดำที่บริเวณแขนหรือมือ โดยส่วนประกอบหลักของสารละลายหรือของเหลวคือ น้ำและเกลือแร่ แต่สำหรับคนที่สามารถดื่มน้ำชดเชยได้ การดื่มน้ำ หรือน้ำที่มีส่วนผสมของเกลือแร่ เพื่อการชดเชยน้ำ เช่น น้ำใส่ผงเกลือแร่ หรือเครื่องดื่มเกลือแร่สำหรับนักกีฬาเป็นต้นน้ำเกลือแร่สูตรทำเองที่บ้าน
ถ้าไม่มีเครื่องดื่มเกลือแร่จากร้านขายยา เราสามารถทำขึ้นมาเองได้ โดยมีสูตรดังนี้- เกลือ ½ ช้อนชา
- น้ำตาล 6 ช้อนชา
- น้ำ 1 ลิตร
การป้องกันภาวะขาดน้ำ
การป้องกันภาวะขาดน้ำเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการรักษาสุขภาพโดยรวมและความเป็นอยู่ที่ดี ภาวะขาดน้ำเกิดขึ้นเมื่อร่างกายสูญเสียของเหลวมากกว่าที่ร่างกายรับเข้าไป ส่งผลให้มีน้ำในระบบไม่เพียงพอต่อการทำงานของร่างกายตามปกติ คำแนะนำบางส่วนที่จะช่วยป้องกันภาวะขาดน้ำมีดังนี้- ดื่มน้ำมากๆ: วิธีที่มีประสิทธิภาพที่สุดในการป้องกันภาวะขาดน้ำคือการดื่มน้ำในปริมาณที่เพียงพอตลอดทั้งวัน ปริมาณที่แนะนำจะแตกต่างกันไป แต่ตั้งเป้าไว้ที่ประมาณ 8 แก้ว (ประมาณ 2 ลิตร) ถือเป็นจุดเริ่มต้นที่ดี
- ใส่ใจกับความกระหาย: ฟังสัญญาณจากร่างกายของคุณ หากคุณรู้สึกกระหายน้ำ นั่นเป็นสัญญาณว่าร่างกายต้องการของเหลวมากขึ้น อย่ารอจนกว่าคุณจะกระหายน้ำมากจึงจะเริ่มดื่มน้ำ
- ตรวจสอบสีของปัสสาวะ: สีของปัสสาวะสามารถเป็นตัวบ่งชี้ที่ดีถึงระดับความชุ่มชื้นของคุณได้ ปัสสาวะใสหรือสีเหลืองอ่อนมักบ่งบอกถึงภาวะขาดน้ำอย่างเหมาะสม ในขณะที่ปัสสาวะสีเหลืองเข้มหรือสีเหลืองอำพันอาจส่งสัญญาณถึงภาวะขาดน้ำ
- รักษาร่างกายให้ชุ่มชื้นในระหว่างทำกิจกรรม: เมื่อคุณออกกำลังกาย ร่างกายของคุณจะสูญเสียของเหลวมากขึ้นผ่านทางเหงื่อ ดื่มน้ำก่อน ระหว่าง และหลังออกกำลังกายเพื่อเติมเต็มของเหลวที่สูญเสียไป
- เลือกอาหารที่ให้ความชุ่มชื้น: ผักและผลไม้หลายชนิดมีปริมาณน้ำสูง เช่น แตงโม แตงกวา ส้ม และสตรอเบอร์รี่ การผสมผสานอาหารเหล่านี้เข้ากับอาหารของคุณสามารถช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นโดยรวมได้
- จำกัดคาเฟอีนและแอลกอฮอล์: ทั้งคาเฟอีนและแอลกอฮอล์สามารถทำให้เกิดภาวะขาดน้ำได้ เนื่องจากมีฤทธิ์ขับปัสสาวะ ซึ่งหมายความว่าพวกมันจะทำให้การผลิตปัสสาวะเพิ่มขึ้น หากคุณดื่มเครื่องดื่มเหล่านี้ ให้สมดุลกับปริมาณน้ำที่มากขึ้น
- ใช้เทคโนโลยี: มีแอปและขวดน้ำอัจฉริยะที่สามารถช่วยคุณติดตามปริมาณน้ำและเตือนให้คุณดื่มตลอดทั้งวัน
- ดื่มน้ำในช่วงอากาศร้อน: เมื่อข้างนอกร้อน ร่างกายของคุณจะสูญเสียของเหลวมากขึ้นผ่านทางเหงื่อ เพิ่มปริมาณของเหลวในช่วงอากาศร้อนเพื่อป้องกันการขาดน้ำ
- ระวังการเจ็บป่วย: การเจ็บป่วยที่ทำให้อาเจียน ท้องเสีย หรือมีไข้อาจทำให้สูญเสียของเหลวเพิ่มขึ้น สิ่งสำคัญคือต้องดื่มของเหลวเพิ่มเมื่อคุณป่วยเพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ
- รักษาร่างกายให้ชุ่มชื้นอยู่เสมอในระดับความสูง: หากคุณอยู่ในพื้นที่สูง ร่างกายของคุณอาจสูญเสียของเหลวมากขึ้นเนื่องจากการหายใจที่เพิ่มขึ้นและอาจมีอากาศแห้ง อย่าลืมดื่มน้ำเพิ่มในสภาวะเหล่านี้
นี่คือแหล่งที่มาในบทความของเรา
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/153363
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dehydration/symptoms-causes/syc-20354086
- https://www.nhs.uk/conditions/dehydration/
- https://medlineplus.gov/dehydration.html
เนื้อหาและรีวิวมาจากผู้เชี่ยวชาญ โดย Bupa team
หัวข้อที่เกี่ยวข้อง
อาการปวดตะโพก (Sciatica) – อาการ สาเหตุ ความเสี่ยง การป้องกัน
ภาวะสมองขาดเลือดชั่วคราว (Transient Ischemic Attack) : อาการ สาเหตุ การรักษา
ภาวะลิ่มเลือดแข็งตัวในหลอดเลือด : อาการ สาเหตุ การรักษา
โรคครูป (Croup) : อาการ สาเหตุ การรักษา
ภาวะช็อกเหตุพิษติดเชื้อ (Septic Shock) : อาการ สาเหตุ การรักษา
ติดตาม
เข้าสู่ระบบ
0 ความคิดเห็น